Maatschappelijke onrust
COLUMN:
Maatschappelijke onrust
Een begrip dat in de tijd dat ik ooit topambtenaar was, te allen tijde moest worden voorkomen.
Nieuwe verkiezingen mag, stevige debatten in de Tweede Kamer ook. Net als protesten met spandoeken op het Malieveld.
Wat is er dan nu nieuw? Ik zal proberen dat te duiden: Wij accepteren onze regering, omdat zij het leiderschap van ons land uitdragen. Wij zijn ook met meer dan 50% naar de stembus gegaan destijds. (de rest geloofde het wel) Het Kabinet komt voor ons op; voor de maatschappij. Individueel wordt je trouwens wel eens weggezet of krijg je een psychisch stickertje opgeplakt. Maar als de massa in beweging komt om gegronde redenen, dan vreest de politiek – noem het regeringsleiders en Tweede Kamer voor hun hachje. (ineens moet ik denken aan het jaar 1789: de bestorming van de Bastille)(l'histoire se répète)¹
En laat dat nu net aan de orde zijn. In hun enthousiasme voor de toekomstige generaties een leefbare wereld te creëren, is men overhaast in een stuip geschoten. Uit eigen belang, partijbelang of onvoldoende kennis en inzicht. We kunnen als Nederland wel voorop willen lopen, maar hoe acteert de rest van de wereld? Van het verleden kun je leren voor de nabije toekomst. Om in het heden (nu) goed te kunnen leven.
De eerste jaren van mijn wetenschappelijke opleiding in Wageningen waren behoorlijk saai. Algemene agrarische economie ging vaak over grondpolitiek, over optimale omstandigheden voor het voedsel voor onze bewoners, agrarische grond en bouwgrond. Zeker in een dichtbevolkt land als Nederland. Want iedereen wil toch graag voedsel en een dak boven zijn hoofd. Ik vond het allemaal goed zolnag ik een goed cijfer op het tentamen scoorde. Zeker in een tijd na een Wereldoorlog was eten, drinken, wonen in vrede en jezelf ontwikkelen, het belangrijkste. Grond was er, boeren ook en huizen werden gebouwd. En Ik wilde een sensationele carrière.
Maar nu (als onze eigen economie weer volop draait) is er ineens een besef dat als we teveel CO2, NO2 en PSAF voortbrengen (Geef het een naam voor jouw carrière), we ernstige schade toebrengen aan onze wereld. (waar is het begrip zure regen gebleven? -het is er nog steeds hoor-) En welke definitie van die begrippen hanteer je? Water is namelijk ook een broeikasgas in de atmosfeer en wat ruimer aanwezig dan CO2. Duidelijk is wel dat als wij meer grond en minder mensen in ons land hadden, de norm veel lager zou uitvallen. We zijn daarmee in theorie te dichtbevolkt. Oplossing: laten we het verenigd Europa als een geheel zien en dan de norm bepalen. Dan hebben wij meer grond en ontsnappen de sterk vervuilende diesels uit andere delen van Europa niet aan de norm. (Bijvoorbeeld doordat wij een stukje groen Duitsland hebben geleased. Dus de pijn verdelen over Europa. Nog mooier zou het zijn als we dat mondiaal voor elkaar kunnen krijgen, maar gelet op de geschiedenis lijkt dat een utopie. Maar aan bewustwording kunnen we wel werken.
Ik begrijp dat opwarming van de aarde, poolkappen doet smelten en de zeespiegel doet stijgen. Overigens als we meer metingen hadden dan die 100 jaar die we nu hebben, zou blijken dat klimaatverandering al miljoenen jaren op en neer gaat. Ooit gehoord van de IJstijd, het interglaciaal, dat afgewisseld werd door het glaciaal (warme periode)? Glacialen en interglacialen worden veroorzaakt door veranderingen van de bewegingen van de Aarde ten opzichte van de grootste warmtebron, de Zon. Voor een beter overzicht zouden we dus metingen moeten hebben over enkele miljoenen jaren. Helaas zijn die er niet. Mensachtigen zijn er pas zo’n 300.000 jaar. En de laatste 100 jaar daarvan houden we metingen bij. Maar dan nog: er is iets aan de hand waardoor wij maatregelen moeten treffen; de opwarming gaat namelijk nu wel sneller dan voorheen (voorzover we dat kunnen weten). Laat je dat maar eens uitleggen door een vakdeskundige: Nicolien Kroon de weervrouw van RTL die naast dat zij meteorologe is, een stevig fundament heeft in haar vorige baan: majoor bij de Luchtmacht op buitenkandse missiesandmacht. Zij kan dat duiden voor jou en je medemens en je dieren.
Maar nu er toch wat aan de hand schijnt te zijn, moeten we er wel wat mee. Aan dit broeikasgas. Vooropgegaan door de klimaatlobby. Auto's mogen nog maar 100 km/uur, vervuilende diesels mogen naar de schroothoop, de veestapel zal moeten inkrimpen of anders worden gevoed, de industrie zal nog meer maatregelen opgelegd moeten krijgen en een vliegreis moet klimaatneutraal worden uitgevoerd door compensatie (ik voor 69 euro + milieutax naar Rome, maar leg dan tegelijkertijd een mooi bos aan in de achtertuin)
Natuurlijk is de mens niet de enige veroorzaker van de toename van broeikasgassen in de atmosfeer. De aarde zelf (denk eens aan vulkaanuitbarstingen) en andere levende materie, doen ook stevig mee. Wat als nu In Indonesië (Brazilie, Australie), zoals ieder jaar, zoveel bos wordt verbrandt dat de vrijgekomen hoeveelheid CO2 overeenkomt met de jaarlijkse uitstoot van vele kolengestookte kerncentrales? En dat een vulkaanuitbarsting (neem IJsland of Indonesië), dat gepriegel van ons, teniet doet? Feitelijk proberen we de natuur de baas te zijn. En dat is eigenlijk Godslastering. En ik hoor de econoom al zeggen dat het leven duurder zal worden en er minder mogelijk zal zijn voor onze kleinkinderen (als u ze heeft). En dat is nu net de leus van de klimaatlobby: we doen het voor de volgende generaties. Het doel is hetzelfde de weg er naar toe verschillend.
Tientallen jaren waren de aardgasbaten de basis van onze Rijksbegroting. Konden we een welvarend land zijn. Tot iemand bekendheid verwierf door aan te kondigen dat we volledig van het aardgas zouden afgaan. Blijkbaar iemand zonder de hele samenleving gehoord te hebben. Overigens was het al tientallen jaren bekend dat er daling van de grond het gevolg van gaswinning zou zijn maar ja, dat gebied bij de oude criminelen kolonie Veenhuizen is geen Den Haag of Amsterdam. Dus: hoeveel belang hechten we daar aan? We halen het gas anders gewoon uit Rusland (waar men andere regels hanteert).
Hij (Wiebes) stond vandaag 30 oktober met drie Kabinet ’s collega’s op het podium bij het protest over grond en het minimale gehalte van PSAF daarin te verdedigen. En vooral te laten zien dat zij van goede wil waren. Ik hoor Carola Schouten zeggen: "dit land blijft doorgaan waar ze mee bezig is, we blijven waar we mee bezig zijn. Je kunt een vergunning krijgen (had ik die niet al?) als je geen stikstof(dioxide) uitstoot" (Er zullen, vrees ik, heel weinig aanvragen zijn). Hans de Boer (VNO-NCW) introduceerde haar met de ander drie bewindslieden ) Wiebes, van Nieuwenhuizen, Knops en van Veldhoven.
Enigszins stuitend was de vraag van de presentator, die een applaus eiste voor de Ministers die het lef hadden getoond hier te komen. Je moet klappen voor diegenen die jou dat aandoen (Ik denk ineens aan Noord Korea).
Iemand zei mij laatst dat Nederland een van de prettigste landen was om te wonen. Nu heb ik de leider (Mark Rutte) nog niet gezien of gehoord. En de bewindslieden produceren zwakke teksten (wat denkt u van Maxime Verhagen² die nu (na tot 2012 Minister te zijn geweest van Landbouw en Economische zaken) ineens woordvoerder is van de tegenpartij (kijk nog eens aan de Youtube video waarin onze Maxime de eregroet krijgt van Camille Eurlings (de legergroet) bij het zeggen van de tekst : “jij zult onze idealen nooit verloochenen.”
Het was een toneelstukje maar wel met publiek dat vond dat het waar voor z’n geld kreeg.
Met als resultaat dat de primaire levensbehoeften (in ons zo mooie welvarende land) worden verkwanseld. Zonder fundament kun je niets bouwen. Ik leef nu. En de toekomst is grotendeels een glazen bol.
Het kabinet lijkt enigszins op een groep mensen die geen introspectie heeft. Die moeten helaas gedwongen mee met de partij politiek, daarbij hun eigen idealen verder 'opgevend'.
En voor je het weet sta je vanaf een podium een groep mensen toe te schreeuwen dat zij zich geen zorgen hoeven te maken over de basis van hun bestaan. Hun basale drijfveren. Veiligheid en zekerheid. Helaas krijgen zij die niet en dat kan zomaar (De Bastille) tot felle confrontaties leiden.
De daaronder liggende vraag is dan beantwoord: hoe krijg ik een mooi land dat voorbeeld was voor velen andere landen, in één jaar tijd tot rioolputje?
En van archetype tot “Das ende von Traum einer gerechten Gesellschaft (zie de Duitse socioloog Heinz Bude) is geworden?
Begrijp het tijdsgewricht, de opdracht die je hebt aanvaardt en val niet terug op sleetse partij tradities en wordt zeker geen gekozen dictatuur van 150 man (de Tweede Kamer). Terwijl je het stug democratie blijft noemen. (N.B. hoewel niet met wapens uitgerust, werd wel het leger ingezet tegen de protesterende mensen; dat geeft te denken)
¹ Op 14 juli 1789 werd de Bastille bestormd. De verovering daarvan werd het symbool van de Franse Revolutie aangezien de celtoewijzing geschiedde op basis van de stand van de gevangene: hoe hoger de stand, hoe luxueuzer de cel en vice versa
² Mijn gedachten gaan terug naar de Middelbare school waar ik bij het vak Grieks meer te weten kreeg van de veelkoppige slang de Hydra van Lerna, waarvan iedere afgehouwen kop in tweevoud teruggroeide. Herakles, zoon van oppergod Zeus en Alkmene, versloeg uiteindelijk deze slang. Het eeuwige leven had Herakles niet omdat Hera de vrouw van Zeus de beker melk die onsterfelijkheid garandeerde, omstootte vanwege het overspel van Zeus (en zo ontstond de Melkweg).
N.B. Dit is geen opiniestuk van de schrijver. Het vertegenwoordigt derhalve niet zijn mening. Het is bedoeld om uw gedachten erover te laten gaan.
Reinout van Kalleveen, Directeur / eigenaar van Organisatie en Adviesbureau Dekker & van Kalleveen. Bedrijf dat hoogbegaafd toptalent faciliteert hun begaafdheid ten volle in te zetten voor een betere en plezierige samenleving. Daarnaast is hij partner bij Jonathanwarner.com, een bedrijf dat zich bezig houdt met Board Performance en Executive Development.